Indicatie van productie duurzame energie via online monitoring
Projecten met het ZonneDelen label op Zonhub worden gemonitord met betrekking tot zon-instraling en kWh-productie. Zo krijg je een indicatie hoeveel schone energie er wordt geproduceerd vanuit het PV-systeem. Dit hebben we afgezet tegen een gemiddeld Nederlands zonne-energiesysteem. Doordat locatie, hellingshoek, oriëntatie en mogelijke impact van schaduw bij ieder project uniek zijn, moet dat wel in context worden geplaatst. De gemeten kWh-productie kan op maandniveau namelijk behoorlijk verschillen met deze standaardverwachting. Daarbij kan ook de daadwerkelijke productie afwijken van het getoonde getal. Het is vooral een indicatie van de periodieke productie van duurzame energie. Bij het aflopen van de rente-periode zal er altijd nog een extra controle worden gedaan op de productiedata.
Productiedata uit zonne-energieprojecten zichtbaar gemaakt
Voor alle ZonneDelen projecten is de projecteigenaar verplicht de productiedata te koppelen aan het onlinesysteem van Zonhub. Zonhub maakt dit vervolgens op persoonlijk niveau zichtbaar via het online dashboard en de maandrapporten.
Hoe dat werkt?
De projecteigenaar bestelt een specifieke monitoringsunit (bijvoorbeeld een CEMM) en verbindt deze aan de brutoproductiemeter (BPM) van het zonne-energieproject. Dit is een gecertificeerde meter die de overheid ook gebruikt om de hoogte van de SDE-subsidie te bepalen. Via pulsen en de juiste vertaling daarvan kan de productiedata worden uitgelezen via de BPM.
Bij deze unit zit ook een zon-instralingssensor die exact met dezelfde oriëntatie en hellingshoek geplaatst is als de zonnepanelen om de inkomende zoninstraling te meten.
De data uit het zonne-energieproject wordt rechtstreeks vanuit de monitoringsunit naar de database van Zonhub verstuurd.
Data inzichtelijk gemaakt via grafieken
Hieronder een grafiek van een ZonneDelen project gefinancierd via Zonhub met daarbij;
in het grijs de verwachting van de productie per maand
in het geel de daadwerkelijke productie per maand.
Zowel verwachting als getoonde productie is indicatief
Er worden twee waardes getoond in de productiegrafieken, die beide indicatief zijn:
De verwachte productie uit het systeem (in het grijs)
Met specifieke software is goed uit te rekenen hoeveel een zon-PV systeem gemiddeld aan zonne-energie kan produceren op jaarbasis. In het systeem van Zonhub zit echter een vaste verdeling per maand op basis van een gemiddeld Nederlands project. Deze ‘verwachte productie’ houdt dus niet rekening met de project specifieke details als locatie in Nederland, hellingshoek en oriëntatie.
De productie zoals deze wordt doorgestuurd vanuit het PV-project (in het geel)
Dit is de data die direct vanuit de monitoringsunit naar Zonhub wordt gestuurd. Dit kan fouten bevatten hebben wij gedurende de laatste jaren geleerd. Bijvoorbeeld omdat tijdelijk het internet is uitgevallen en de data niet compleet is.
Bij het aflopen van het ZonneRente jaar zal er altijd een extra controle worden gedaan op de productiedata om te zorgen dat alle geproduceerde zonnestroom op locatie ook meegenomen wordt in het bepalen van de hoogte van de ZonneRente. Het is dus goed mogelijk dat er nog een correctie plaats vindt op de productiedata (als er gemiste productie wordt toegevoegd zie je dus ook een piek in de productie van die maand).
Fluctuaties productie opbrengsten korte termijn versus lange termijn
De productie uit zonnepanelen is veranderlijk; door het tijdstip van de dag, lichtintensiteit, temperatuur en door de verschillende seizoenen in het jaar. Dat is bekend en daar wordt rekening mee gehouden. Tegelijkertijd is heel goed te voorspellen wat de opbrengst is uit een zonne-energiesysteem op de lange termijn. Wij monitoren projecten al sinds 2014 dus hebben data die dit aantonen.
Zie hieronder de prachtige grafiek van de productiedata van Zonnedak Amstelveen College over de jaren heen; 
Productiedata controle via BPM
Weet dat de productiedata altijd onafhankelijk is te controleren via een gecertificeerde brutoproductiemeter die vereist is vanuit de overheid om de overheidssubsidie (SDE-subsidie) te krijgen. Mochten er dus issues zijn met monitoring dan hebben wij altijd de mogelijkheid om terug te vallen op deze data die via een onafhankelijk meetbedrijf kan worden opgevraagd.
Issues met monitoring
We zijn tien jaar verder en weten dat er behoorlijk veel issues kunnen zijn met online monitoring. Maar het is goed om te beseffen dat zelfs als de monitoring van een project nog niet online is, ze wel blijvend duurzame energie opwekken en daardoor de rente en aflossing kunnen voldoen. Het project moet schone energie produceren. Monitoring is secundair. Al weten we hoe belangrijk sommige investeerders dit vinden.
Het is echt een uitdaging om de monitoring goed online te houden. Dat zien we terug in de bijna 200 projecten die wij nu monitoren. Dit beeld wordt bevestigd door een rapport van Solar Monkey: Zij geven aan dat in het afgelopen jaar 23% van de 7000 systemen minimaal 3 dagen aan data missen.
Als projecten ‘offline’ zijn, is het in het overgrote deel zo dat de monitoring geen productiedata doorstuurt, terwijl het zonne-energieproject blijft produceren. Voor de goede orde: alle geproduceerde zonnestroom telt mee voor de ZonneRente, ook al is dat niet direct inzichtelijk.
De issues die we afgelopen jaren onder andere zijn tegengekomen:
Firewall updates waardoor internet niet meer werkt op de monitoringsunit.
Firmware updates van de monitoringsunit
Niet langer internet op locatie
Kabels door derden eruit getrokken
Het is ook niet altijd even makkelijk om de monitoring terug online te krijgen.
Daar komt bij dat in de toekomst zonne-energieprojecten steeds meer uit zullen schakelen als dat nodig is bij negatieve energieprijzen. Dat zorgt ervoor dat projecteigenaren niet meer maximaal zonne-energie willen produceren maar maximale waarde uit het systeem willen halen. Met negatieve prijzen kan dat soms betekenen dat het beter is het systeem tijdelijk uit te zetten.
Weet dus dat deze zaken spelen als je kijkt naar de kWh-productie grafieken en tabellen in onze (online) overzichten.